Στο μέλλον θα πληρώνουμε με likes

Στο μέλλον θα πληρώνουμε με likes

Της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΠΟΥΛΗ

Μέσα στα επόμενα 60 δευτερόλεπτα θα έχετε διαβάσει περίπου 1 παράγραφο αυτού του κειμένου. Στο ίδιο διάστημα θα έχουν «ανέβει» 72 ώρες βίντεο στο YouTube, θα έχουν αναρτηθεί 216 χιλ. φωτογραφίες στο Instagram, θα έχουν σταλεί 204 εκατ. email, και η Amazon θα έχει κάνει online πωλήσεις ύψους 83 χιλ. δολαρίων.

Στην Ελλάδα τα νούμερα μιλούν από μόνα τους: Facebook: 5.871.015 λογαριασμοί, Twitter: 456.740, YouTube: 371.983, Blogs: 54.430, Websites: 548, Forum: 91 (Στοιχεία από: Νηρηίς, Sidebar Monitor, Social Media Zest, fooq Digital) Κι όλα αυτά μέσα σε ένα μόλις «διαδικτυακό» λεπτό, αποδεικνύοντας πως τα social media δεν είναι μόδα, αλλά μια κοσμοϊστορική αλλαγή για την οικονομία και την κοινωνία.
Οδεύουμε μήπως προς μια κοινωνία που αντί για χρήματα θα πληρώνουμε με likes; Τα social media είναι το «νέο πετρέλαιο», είναι η βιομηχανική επανάσταση του αιώνα μας, η νέα γλώσσα του 21ου αιώνα, είναι μερικά μόνο από τα σχόλια που ακούστηκαν στην ημερίδα για τα social media, που διοργάνωσε πρόσφατα η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία i-Dialogue σε συνεργασία με το Europe Direct City of Athens. Η ημερίδα με θέμα «Social Media: Life is Social, Business Τοο!» έλαβε χώρα στο Europe Direct City of Athens με την υποστήριξη του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης Ε.Β.Ε.Α.
Εταιρείες και πολιτικοί, ειδησεογραφικά πρακτορεία, διάσημοι και «προσωπικότητες» του Διαδικτύου, όλοι χρησιμοποιούν τα social media προκειμένου να προωθήσουν τα προϊόντα τους, που πολλές φορές είναι οι... ίδιοι. Ο,τι συμβαίνει στο Twitter (με άνω των 270 εκατ. ενεργών χρηστών μόνο τον Οκτώβριο) καθορίζει την ειδησεογραφία σε όλα τα κορυφαία μίντια. Οι 343 εκατ. και 300 εκατ. ενεργοί χρήστες των Google+ και Linkedin αντίστοιχα, αποτυπώνουν περαιτέρω τη δυναμική των κοινωνικών δικτύων. Αραβική άνοιξη, διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ, απαγωγές μαθητών στο Μεξικό, επαναστάσεις και αποκαλύψεις, όλα «περνούν» από τα social media, ενώ παράλληλα, ο έλεγχος και η παρακολούθηση των πολιτών γίνονται πιο εύκολα για την εξουσία.
Facebook, ο ηγέτης
Ο «βασιλιάς» των social media δεν είναι άλλος από το Facebook, η επιρροή του οποίου φαίνεται από την παγκόσμια δυναμική του: το γ' τρίμηνο του 2014 ο αριθμός των ενεργών χρηστών του άγγιξε τα 1,35 δισεκατομμύρια το μήνα, ενώ καθημερινά συνδέονται πάνω από 860 εκατ. άνθρωποι. Οσο για τη χώρα μας, υπάρχουν πάνω από 4,5 εκατ. Ελληνες χρήστες που κάνουν login τουλάχιστον μία φορά το μήνα. Στην πραγματικότητα, το 75-80% αυτών είναι κάθε μέρα στο Facebook. Το 73% των Ελλήνων άλλωστε είναι χρήστες του Διαδικτύου, με το 52% εξ αυτών να χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα.
Το πιο αναπτυσσόμενο στην Ελλάδα κοινωνικό δίκτυο είναι τα τελευταία 2 χρόνια το Linkedin, που έχει ξεπεράσει τους 900 χιλ. συνδρομητές, το 24% δηλ. των Ελλήνων χρηστών του Internet. Ο κύριος λόγος της ανάπτυξης είναι φυσικά η ανεργία, καθώς όλο και περισσότερες εταιρείες που αναζητούν εργαζομένους, χρησιμοποιούν το Linkedin για μια πρώτη επαφή.
Αυτό που ενδιαφέρει όμως τις εταιρείες, τους πολιτικούς και τους σελέμπριτι είναι ότι 7 στους 10 Ελληνες έχουν κάνει ή/και πρόκειται να κάνουν κάποιο like, να ακολουθήσουν μια προϊοντική σελίδα, άρα είναι υποψήφιοι «πελάτες». Ετσι, άνθηση γνωρίζει το social media marketing με την ανάλυση των big data, τεράστιων σε ποσότητα και περίπλοκων σε ποιότητα δεδομένων, με στόχο την ανάπτυξη επικοινωνιακού πλάνου για ένα προϊόν.

Big Brother και Social Media

Πολιτικοί και εταιρείες χρησιμοποιούν «άβαταρ» (δηλαδή ψεύτικους λογαριασμούς) στα κοινωνικά δίκτυα, προκειμένου να προσεγγίσουν ως «φίλοι» υποψήφιους πελάτες και ψηφοφόρους

Με την ανάπτυξη των social media τα τελευταία χρόνια, ήρθε και η εμπορική εκμετάλλευσή τους, όπως και η παρακολούθηση από διεθνείς μυστικές υπηρεσίες και κυβερνήσεις. Πολύς λόγος έχει γίνει άλλωστε για το εκούσιο «φακέλωμα» των χρηστών στο μακράν πιο δημοφιλές και πιο «εξωστρεφές» κοινωνικό δίκτυο, το Facebook.

Το ζήτημα της online μαζικής επιτήρησης ξεκίνησε από τον Εντουαρντ Σνόουντεν, που εργαζόταν για τη NSA και τη CIA, και τον Ιούνιο του 2013 διέρρευσε στον Τύπο απόρρητες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα μαζικής παρακολούθησης που εφαρμόζουν οι αμερικανικές και βρετανικές κυβερνήσεις. Η Privacy International, Liberty, η Διεθνής Αμνηστία και άλλες ομάδες ανθρώπινων δικαιωμάτων έχουν φέρει ενώπιον του δικαστηρίου εξουσιών έρευνας (ΙΡΤ) καταγγελίες πολιτών κατά των υπηρεσιών πληροφοριών. Πρόσφατα στη Βρετανία, σάλο προκάλεσε έκθεση της Αντιτρομοκρατικής που ούτε λίγο ούτε πολύ καθιστούσε νόμιμη την παρακολούθηση χρηστών σε αναζητήσεις τους στο Google, το Facebook, το Twitter και το YouTube, καθώς και τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, επειδή θεωρούνται «εξωτερικές επικοινωνίες».
Είναι γνωστό και αμφιλεγόμενο ως πρακτική πως πολυεθνικές κυρίως εταιρείες -και στην Ελλάδα- ελέγχουν τη διαδικτυακή παρουσία των υποψήφιων εργαζομένων αλλά και των υπαλλήλων τους. Μέχρι και φημισμένα πανεπιστήμια παρακολουθούν τους φοιτητές τους. Συγκεκριμένα, στο στόχαστρο μπήκε πρόσφατα το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, που αναζήτησε στα social media και επέβαλε ανάλογες κυρώσεις σε φοιτητές που ήπιαν πολύ και έκαναν ζημιές μετά την εξεταστική.
Πολιτικοί και εταιρείες χρησιμοποιούν «άβαταρ» (δηλαδή ψεύτικους λογαριασμούς) στα κοινωνικά δίκτυα, προκειμένου να προσεγγίσουν ως «φίλοι» υποψήφιους πελάτες και ψηφοφόρους. Γνώστες μάλιστα του χώρου υπολογίζουν τα άβαταρ στο 10-20% των φίλων του κάθε χρήστη στο Facebook. Επιπλέον, εταιρείες social media marketing αναλύουν όχι μόνο big data, αλλά και φωτογραφίες που αναρτώνται σε δίκτυα όπως το Instagram και το Flickr, προκειμένου να πετύχουν «στοχευμένη» διαφήμιση.
Παράλληλα, επιτήδειοι χάκερ εκμεταλλεύονται τα προσωπικά δεδομένα για ίδιον όφελος, υποκλέπτοντας αριθμούς λογαριασμών, βιντεάκια ιδιαίτερων στιγμών και φωτογραφίες. Στην Ελλάδα, πάντως, για οποιαδήποτε παραβίαση μπορεί κάποιος να απευθυνθεί στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
πηγή